
Kuba umuntu akiri muto ntibivuze ko afite ubuzima burebure imbere ye. Hari ibintu 5 byakwereka ko ushobora gupfa imburagihe uri munsi y’imyaka 35.
Hari ibintu bimwe na bimwe, iyo umuntu atabyitayeho, bishobora kumushyira mu byago byo gupfa imburagihe, cyane cyane hagati y’imyaka 18 na 35. Dore ibintu bitanu bikomeye bishobora kwerekana ko ubuzima bwawe buri mu kaga:
1. Kwizirika ku buzima bw’ubusinzi n’ibiyobyabwenge
Niba usigaye utekereza ko inzoga ari kimwe mu bigomba kukuranga, cyangwa utabasha kumara icyumweru udafashe ibiyobyabwenge, ubuzima bwawe bushobora kuba buri mu marembera. Inzoga nyinshi zongera ibyago byo kurwara impyiko, umwijima, indwara z’umutima, no gukora impanuka zica, cyane cyane uri muto.
2. Kubaho ubuzima bw’akajagari, nta gahunda, nta ntego
Niba ubuzima bwawe butagira umurongo, wumva nta cyo urwanira, nta n’inzozi ugenderaho, kandi uhora utembera nta cyo uharanira, uba uri mu byago bikomeye. Abantu babaho batagira gahunda, akenshi barirara, ntibite ku buzima, kandi biroroshye ko batungurwa n’ibibazo bikomeye, harimo n’impfu ziturutse ku kwiyahura, kurwara depression cyangwa guterwa n’ubwigunge bukabije.
3. Kutita ku buzima bwawe bwo mu mutwe
Kwirengagiza ibibazo byo mu mutwe, nk’agahinda gakabije, ihungabana cyangwa kwiheba, ni intandaro y’urupfu ruba rutaramenyekana, rutaragera igihe. Abenshi muri iki kigero barwana intambara y’imbere itagaragara, ariko ntibayivugaho. Iyo bibaye byinshi, bishobora gutuma umuntu afata ibyemezo bikabije, nko kwiyambura ubuzima.
4. Kurya nabi no kutita ku mubiri wawe
Niba uri munsi y’imyaka 35 ariko ukaba ufite ibiro byinshi cyane, ntukore siporo na rimwe, ukarya ibiryo byuzuyemo amavuta n’isukari nyinshi, ushobora kwibwira ko uri muzima nyamara uri kugana ku iherezo ritunguranye. Indwara z’umutima, diyabete, umuvuduko w’amaraso n’izindi zitunguranye zica abantu bataramara n’imyaka 40.
5. Kwigira “indahangarwa” no kwirengagiza ibyago
Abenshi mu rubyiruko bafite imyumvire yo kwiyumva nk’intwari zidapfa: bakanywa mbere yo gutwara imodoka, bagatwara moto batambaye ingofero, bakajya mu bintu bibashyira mu kaga batekereza ko “nta cyo bizabatwara.” Uko kwirara ni ko gutuma impanuka zica benshi, uburozi, ibicurane bikomeye, cyangwa kwijandika mu bikorwa by’ubugizi bwa nabi bituma urubyiruko ruba mu ba mbere bapfa imburagihe.
Uri munsi y’imyaka 35? Ntugatinye kwisuzuma! Niba hari kimwe cyangwa byinshi muri ibi bikurimo, ihangane uhindure ubuzima bwawe. Igihe cyo kubaho ubuzima bufite intego, bunoze kandi bwitondewe ni iki. Guhindura imyumvire yawe uyu munsi bishobora kuba ari byo bizakurokora ejo.
“Ntibizakubera igitangaza igihe uzumva ngo umuntu uri munsi y’imyaka 35 yapfuye nk’uwurenze 80, bitewe w’uburangare bwe.” — Iteka ry’Imana riracyari ryo: “Uzaramba, nuramya kandi ukubaha.”
